Rais-fort
Raphanus sativus
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Reifort, Reifouert, Ravanet, Rifouort, Raifouort.
Nom en français : Radis cultivé.
Descripcioun :Lou rais-fort es uno planto bèn couneigudo qu'èi cultivado desempièi de tèms (-4000 an) ; nous vèn de Mesoupoutamìo. S'atrovo dins d'ancian champ cultiva e d'aqui d'eila. Lou metèn eici pèr moustra la diferènci emé la ravanello qu'es un ravanet fèr que se vèi peréu dins li culturo (R. raphanistrum subsp. raphanistrum). La diferènci s'atrovo dins la taio di silico proun larjo, e dins la coulour di flour pas jamai jauno (blanco o souvènt roso).
Usanço :Sabès que li racino soun goustouso bèn fresco, mai, de segur tout se pòu manja dins lou rais-fort. Li grano fan un bon sabourun. Se fasié béure de jus de reifouort is enfant qu'avien la caraco (coucoulucho).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Raphanus
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estieu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Culturo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino euromediterrano
Ref. sc. : Raphanus sativus L., 1753
(= Raphanus raphanistrum subsp. sativus )
Gnavello(-de-l'an)
Scleranthus annuus
Caryophyllaceae
Nom en français : Gnavelle annuelle.
Descripcioun :Aquelo planto, proun ramificado, se tirasso sus la sablo e lis endré trepeja. Sus si tijo se podon vèire uno à dos bando de péu crespu. Li fueio soun redo e en long. Li flour, verdo, soun pas bèn grosso e fan d'enflourejado agroumelado. La subsp. presentado eici, emé de flour gaire duberto e que trachis dins li mitan primàri, ié dison polycarpos. Coumpara emé la gnavello-renadivo.
Usanço :Fai partido dóu group (38 meno) de flour dicho "de Bach". Ramenten que lou mege, Dr Edward Bach (1886-1936), adoubè de poutingo de flour que dèvon "armounisa l'equilibre epsichique de la persouno". La gnavello permetrié de prendre de decisioun. En Poulougno, au siècle passa s'acampavo li babo de vermèu (Coccus Polonicus) que reston sus li racino pèr n'en faire un coulourant rouge.
Port : Erbo
Taio : 2 à 20 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Scleranthus
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Tepiero sablouso
- Sablo
- Trepadou
- Terraire safrous
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Scleranthus annuus L., 1753